Thủ tướng nhấn mạnh TP.HCM và Đông Nam Bộ đều có không gian phát triển mới, cần hành động quyết liệt hơn nữa, tiếp tục giữ vai trò đầu tàu, cực tăng trưởng, đi đầu trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển bền vững…
Ngày 2/8, tại TP.HCM, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị lần thứ 6 Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ và Phiên họp lần thứ 4 Ban Chỉ đạo triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.
GIỮ VAI TRÒ ĐẦU TÀU, CỰC TĂNG TRƯỞNG CỦA ĐẤT NƯỚC
Sau sắp xếp địa giới hành chính, vùng Đông Nam Bộ gồm 3 tỉnh, thành phố: TP.HCM (sáp nhập TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương), Đồng Nai (sáp nhập Đồng Nai và Bình Phước), Tây Ninh (sáp nhập Tây Ninh và Long An). Vùng có vị trí đặc biệt quan trọng, là đầu tàu kinh tế, một cực tăng trưởng cho sự phát triển của đất nước.
Riêng với TP.HCM mới được hình thành từ việc sáp nhập đã trở thành "siêu đô thị" lớn nhất cả nước, theo mô hình phát triển đa trung tâm, tích hợp và bền vững. Thành phố có diện tích 6.773 km2, dân số 14 triệu người, GRDP khoảng 113 tỷ USD, chiếm 23,6% GDP cả nước, là động lực tăng trưởng quan trọng của Việt Nam.
Vùng Đông Nam Bộ (mới) có diện tích trên 28.000 km2; dân số gần 21 triệu người; mật độ dân số 749 người/km2; quy mô GRDP trên 150 tỷ USD; thu ngân sách nhà nước đạt trên 795 nghìn tỷ đồng (chiếm 36,3% cả nước); xuất khẩu đạt trên 135 tỷ USD (chiếm 33,3%); số doanh nghiệp còn hoạt động trên 381.000 (chiếm 41,4%); với gần 23.000 dự án FDI (chiếm 55,4%) với tổng vốn đầu tư trên 205 tỷ USD (chiếm gần 42%).
Trong 6 tháng đầu năm 2025, GRDP của vùng Đông Nam Bộ ước đạt 7%. Tổng thu ngân sách nhà nước là 431,5 nghìn tỷ đồng, đạt 57,1% so dự toán. Xuất khẩu đạt 115,7 tỷ USD, chiếm 31% của cả nước; kim ngạch nhập khẩu phục hồi trở lại, đều tăng so với cùng kỳ, cả vùng tăng 11%. Tiếp tục dẫn đầu cả nước về số dự án và tổng số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (tương ứng gần 24.000 dự án và trên 210 tỷ USD).
Bên cạnh đó, TP.HCM là địa phương tiên phong trong nhiều mô hình phát triển mới như khu chế xuất, khu công nghệ cao, quỹ đầu tư phát triển…, tạo đột phá mạnh mẽ về kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế. GRDP 6 tháng đầu năm 2025 tăng 6,56%. Thành phố vận hành ổn định chính quyền hai cấp, chú trọng an sinh xã hội, y tế, giáo dục và đẩy mạnh chuyển đổi số.
Về triển khai Nghị quyết 98, các bộ, ngành đã hoàn thành 8/10 nhiệm vụ Trung ương giao, trong đó đã ban hành 4/4 Nghị định và 1 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, TP.HCM đã hoàn thành 15/22 nhiệm vụ, đang phối hợp triển khai 7/22 nhiệm vụ.
Ban Chỉ đạo đã tổ chức 3 phiên họp và giao 19 nhiệm vụ cho các Bộ, ngành Trung ương. Đến nay, các bộ, ngành đã phối hợp, hướng dẫn TP.HCM hoàn thành 18/19 nhiệm vụ.
Nghị quyết số 98/2023/QH15 quy định 44 cơ chế đặc thù. Thành phố đã triển khai áp dụng 36/44 cơ chế, bước đầu mang lại kết quả tích cực; 6/44 cơ chế đang xây dựng văn bản triển khai và 2/44 cơ chế dừng thực hiện do đã có quy định mới thay thế.
Qua 2 năm triển khai Nghị quyết số 98 và thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, TP.HCM đã đạt nhiều kết quả nổi bật.
Cụ thể, tháo gỡ các vướng mắc tồn đọng nhiều năm (các vướng mắc đối với các dự án BOT); đảm bảo an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững (các chính sách bố trí vốn để vay giảm nghèo và giải quyết việc làm), đến nay Thành phố không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo cả nước.
Đồng thời, chủ động nguồn lực từ ngân sách Thành phố để thực hiện dự án liên vùng, cao tốc, giúp sớm hoàn thiện thủ tục đầu tư, đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án (cao tốc TP.HCM - Mộc Bài); huy động nguồn lực xã hội cho phát triển (thu hút nhà đầu tư chiến lược cho Cảng trung chuyển Cần Giờ, các dự án theo mô hình TOD).
Về tồn tại, hạn chế, vẫn còn nhiều nội dung tại Nghị quyết số 98 cần nỗ lực hơn; tiến độ xây dựng, ban hành kế hoạch triển khai nhiều cơ chế, chính sách đặc thù còn chậm; một số dự án có vướng mắc cần giải quyết…
5 NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh dưới sự chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Tổng Bí thư Tô Lâm, chúng ta đã tiến hành cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy, sắp xếp lại giang sơn và đến giờ này đã cơ bản thành công với tính chất xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái để bước vào kỷ nguyên phát triển mới.
Thủ tướng ghi nhận, biểu dương nỗ lực của TP.HCM và các tỉnh Đông Nam Bộ trong sắp xếp bộ máy, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại và đời sống nhân dân, góp phần vào kết quả chung của cả nước. Đồng thời, Thủ tướng cũng nêu rõ 5 nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới.
Thứ nhất, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các địa phương, bộ ngành, cần tiếp tục rà soát lại thể chế liên quan việc triển khai Nghị quyết 98 và phát triển vùng Đông Nam Bộ, xác định những nội dung cần hoàn thiện, bổ sung, sửa đổi, bãi bỏ, Văn phòng Chính phủ và Bộ Tài chính tổng hợp, đề xuất cấp có thẩm quyền.
Thứ hai, Bộ Tài chính chủ trì, cùng các địa phương rà soát và cập nhật quy hoạch phù hợp với việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp tỉnh và định hướng phân vùng kinh tế - xã hội mới, tinh thần là tích hợp quy hoạch trên cơ sở khoa học, thực tiễn, có tính khả thi cao và kiến tạo phát triển một cách đột phá, hiệu quả hơn và phù hợp sự phát triển chung của đất nước.
Thứ ba, tổ chức huy động nguồn lực để thực hiện thể chế, hiện thực hóa quy hoạch, đặc biệt là đẩy mạnh hợp tác công tư, sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân, lấy nguồn lực nhà nước dẫn dắt và kích hoạt mọi nguồn lực của xã hội, các nguồn vốn hợp pháp trong và ngoài nước.
Thứ tư, vùng Đông Nam Bộ và các địa phương đều có không gian phát triển mới, điều kiện phát triển mới, tầm nhìn xa, trông rộng, nghĩ sâu, làm lớn hơn, phải đào tạo nguồn nhân lực tương xứng.
Thứ năm, quản trị phải thông minh, đáp ứng yêu cầu phát triển mới và tổ chức không gian phát triển mới, liên kết chặt chẽ giữa các địa phương và phối hợp với các bộ ngành chặt chẽ, hiệu quả, sát thực tế.
Với vùng Đông Nam Bộ, Thủ tướng mong muốn và tin tưởng Vùng gương mẫu đi đầu trong đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, thực hiện 4 nghị quyết "bộ tứ trụ cột" của Bộ Chính trị, vận hành thông suốt, trơn tru hệ thống chính quyền địa phương 2 cấp.
Về phương hướng, nhiệm vụ của Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu kiện toàn bộ máy tổ chức của Hội đồng; nghiên cứu xây dựng và trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới hoặc Kết luận về phát triển vùng Đông Nam Bộ trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; rà soát, cập nhật và đề xuất cơ chế, chính sách cho vùng Đông Nam Bộ.
Về một số dự án hạ tầng trọng điểm trong vùng, Thủ tướng yêu cầu các địa phương phải có trách nhiệm chung cùng TP.HCM triển khai thành công dự án trung tâm tài chính quốc tế; nỗ lực khởi công dự án đường Vành đai 4 dịp 19/8 tới đây; triển khai dự án cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ theo hình thức hợp tác công tư; thúc đẩy dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành cơ bản hoàn thành trong năm 2025.
Với các dự án giao thông kết nối vùng như cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành và cao tốc TP.HCM – Mộc Bài, Bộ Tài chính, các cơ quan, địa phương rà soát xem vướng mắc ở đâu và kiến nghị các biện pháp tháo gỡ ngay, khởi công vào dịp 19/8 tới, bảo đảm tiến độ triển khai.
Cùng với đó, nghiên cứu tuyến đường sắt Lộc Ninh – Biên Hòa kết nối cảng Cái Mép, cảng Cần Giờ; nghiên cứu xây dựng đường tàu điện ngầm hoặc đường sắt đô thị nối 2 sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành.
TP.HCM PHÁT HUY CHÍNH SÁCH ĐẶC THÙ VỚI TINH THẦN 5 "ĐI ĐẦU"
Về một số nhiệm vụ cụ thể với TP.HCM, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục rà soát, cụ thể hóa, triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15. TP.HCM phải quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt hơn, phát huy các cơ chế, chính sách đặc thù hiệu quả hơn với tinh thần 5 "đi đầu".
Thứ nhất, đi đầu trong chuyển đổi số, phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và phát triển đô thị thông minh.
Thứ hai, đi đầu trong thu hút đầu tư các ngành công nghiệp cao, công nghệ xanh gắn với phát triển bền vững.
Thứ ba, đi đầu trong phát triển các ngành tài chính, dịch vụ, du lịch giá trị gia tăng cao và phát triển kinh tế biển.
Thứ tư, đi đầu trong phát triển nhân lực chất lượng cao, chuyên gia hàng đầu trong các lĩnh vực trọng tâm.
Thứ năm, đi đầu trong thực hiện chính sách xã hội, an sinh xã hội.
Thủ tướng yêu cầu TP.HCM và các bộ, ngành tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị quyết 98 với tinh thần hành động quyết liệt, sáng tạo, tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy phát triển. TP.HCM cần vận hành bộ máy chính quyền hai cấp ổn định, đặt mục tiêu tăng GRDP năm 2025 đạt 8,5%, riêng 6 tháng cuối năm phấn đấu 10,3%; đồng thời giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm an sinh, an ninh và phát triển văn hóa, công nghiệp sáng tạo.
“Không gian mới sẽ tạo ra động lực mới và với tầm vóc, vị thế, nhận thức, tầm nhìn mới, TP.HCM có đủ khả năng để đi lên từ bàn tay, khối óc, mảnh đất, khung trời, cửa biển của mình một cách chủ động, sáng tạo, "biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể", vươn tầm khu vực và thế giới”, Thủ tướng khẳng định.
-Thanh Thủy
Theo VnEconomy - Nhịp sống kinh tế Việt Nam & Thế giới.
https://vneconomy.vn
